شاید وقتی بچه بودید، والدینتان به شما هشدار دادند که اگر زیاد شیرینی بخوری، دندانت خواهد ریخت. حالا اگر خودتان والد شده باشید، احتمالاً همین جمله را به فرزندتان خواهید گفت. شاید کمی اغراق‌آمیز به نظر برسد، اما واقعیت دارد. داشتن پوسیدگی دندان در کودکان و کودکی، احتمال پوسیدگی در بزرگسالی را هم بیشتر می‌کند. خوراکی‌ها و نوشیدنی‌های پر از شکر نقش بزرگی در ایجاد این پوسیدگی‌ها دارند. شکر دشمن دندان‌ها و سلامت دهان است، پس دلیل محکمی وجود دارد که مصرف آن را محدود کنیم. شکر با دندان شما چیکار می‌کند؟ تا انتهای مطلب با ۲۰۸۰ همراه باشید.
شکر چه تاثیری روی دندان‌ها دارد؟
سازمان جهانی بهداشت (WHO) می‌گوید بین میزان مصرف شکر و خطر پوسیدگی دندان، رابطه مستقیم وجود دارد. آن‌ها توصیه می‌کنند که قند مصرفی کمتر از ۱۰٪ کالری روزانه باشد و حتی بهتر است به ۵٪ برسد. چرا؟ چون کم کردن مصرف شکر نه‌تنها برای سلامت عمومی بدن خوب است، بلکه در پیشگیری از پوسیدگی دندان هم نقش حیاتی دارد.
مصرف قند و شکر و تاثیر آن بر پوسیدگی دندان
شکر، غذای اصلی باکتری های دهان است. این باکتری‌ها اسیدی تولید می‌کنند که باعث تضعیف مینای دندان و پوسیدگی می‌شود. در نهایت، این فرایند می‌تواند به ایجاد حفره و سوراخ در دندان منجر شود. راهکار خوب این است که به جای قند معمولی از شیرین‌کننده‌های جایگزین مثل زایلیتول یا استویا استفاده کنید. این مواد، اسیدهایی که مینای دندان را تخریب می‌کنند، تولید نمی‌کنند. همچنین باید مراقب قندهای پنهان باشید، نه‌تنها نوشابه و شیرینی‌ها، بلکه آبمیوه‌های طبیعی هم قند زیادی دارند. فراموش نکنید: باکتری‌های دهان بین قند «خوب» و «بد» فرقی نمی‌گذارند!
شکر چگونه پوسیدگی دندان ایجاد می‌کند؟
دهان شما پر از باکتری است، بعضی مفیدند، اما بعضی دیگر نه. باکتری‌های مضر از قند و کربوهیدرات‌ها (نشاسته) تغذیه می‌کنند و طی این فرآیند اسیدها را تولید می‌کنند. این اسیدها دو کار انجام می‌دهند:
ابتدا مینای دندان (لایه براق بیرونی دندان) را تخریب می‌کنند. اگر درمان نشود، باکتری‌ها به لایه‌های عمیق‌تر نفوذ کرده و تبدیل به کرم‌خوردگی دندان می‌شون، در نتیجه حفره، درد و حتی از دست دادن دندان!
دهان شما چگونه با پوسیدگی مبارزه می‌کند؟
دندان‌ها همیشه در معرض حمله اسید باکتری‌ها هستند. اما خوشبختانه، بدن فرایندی به نام بازمعدنی‌سازی (Remineralization) دارد. این یعنی مواد معدنی مثل کلسیم و فسفات از مینای دندان و بزاق آزاد می‌شوند و دوباره مینای دندان را تقویت می‌کنند.
فلوراید هم یک ماده معدنی فوق‌العاده است که به ترمیم مینا و جلوگیری از پوسیدگی کمک می‌کند. البته این فرایند محدودیت دارد؛ یعنی اگر شکر زیاد بخورید، بازمعدنی‌سازی به تنهایی نمی‌تواند جلوی پوسیدگی را بگیرد. به همین دلیل کاهش مصرف شکر و نشاسته ضروری است.
شکر دشمن دندان و سلامت دهان است.
راه‌های پیشگیری از اثرات شکر بر دندان
شکر اثرات بسیار بدی بر روی دندان می‌گذارد که در بالا به بخشی از آن اشاره کردیم، اما اگر نمی‌خواهید شکر این تاثیرات را بر بدن و دندان شما بگذارد بهتر است روش‌های زیر را دنبال کنید.
کاهش مصرف قند
قدم اول و شاید مهمترین قدم برای کاهش اثرات شکر، کاهش مصرف شکر است. شاید بر روی کاغذ این بسیار ساده بیاید اما بعد از چند روز خواهید دید که کاری سخت و مشکل است. چرا؟ چون بیشتر خوراکی‌های خوشمزه در صنعت غذایی شکر دارند. از نوشابه گازدار، آبمیوه‌های صنعتی، بستنی گرفته تا کیک و شکلات و میوه و نان! بله نان و برنج قند بسیار بالایی دارند که می‌توانند به صورت مستقیم و غیر مستقیم به دندان آسیب بزنند.
تحریک ترشح بزاق
بزاق دهان خود از دندان‌ها محافظت می‌کند اما باید ترشح آن را تحریک کنید. شاید دقت کرده باشید که هر وقت شکر مصرف می‌کنید، بزاق دهانتان زیاد می‌شود، این یک واکنش بدن به مواد مضر است. شما می‌توانید با جویدن آدامس بدون قند یا خوردن میوه‌ها و سبزیجات پرفیبر، ترشح بزاق که حاوی مواد معدنی است را بیشتر کنید.
دریافت کلسیم و فسفات
کلسیم و فسفات لازمه داشتن دندان‌های قوی و استخوان‌های قدرتمند است. با مصرف لبنیات مثل شیر و ماست که منبع عالی این مواد معدنی هستند دندان‌های خود را قوی‌تر کنید تا هیچ باکتری نتواند به شما آسیب بزند.
چای می‌تواند کمک زیادی به کاهش رشد باکتری کند
چای سبز و سیاه
اگر شما از آن دست ایرانیانی هستید که چای زیاد می‌نوشید هم خبر بد داریم و هم خبر خوب! خبر بد اینکه ممکن است دندان‌هایتان با مصرف زیاد زرد شود اما خبر خوب این است که این نوشیدنی‌ها ترکیباتی دارند که رشد باکتری‌های مضر دهان را کاهش می‌دهند.
استفاده از فلوراید
طبق توصیه انجمن دندانپزشکی آمریکا (ADA)، فلوراید می‌تواند پوسیدگی را در مراحل اولیه متوقف کرده و حتی معکوس کند. برای همین باید:
- آب حاوی فلوراید بنوشید.
- با خمیردندان حاوی فلوراید مانند خمیر دندان مکس فرش ۲۰۸۰ یا خمیر دندان سنستیو ۲۰۸۰ مسواک بزنید.
- هر چند وقت یک‌بار از درمان‌های فلوراید حرفه‌ای در مطب دندانپزشکی استفاده کنید.
خمیر دندان مکس فرش ۲۰۸۰ حاوی فلوراید
خمیر دندان مکس فرش ۲۰۸۰ یک خمیر دندان ضد پوسیدگی حاوی فلوراید است که با رنگ بنفش و حالت ژلی آن می‌تواند به جنگ شکرها و کربوهیدرات برود که می‌خواهند دندان شما را تضعیف کنند. یک خمیر دندان خوب شاید از نان شب واجب‌تر باشد چون اگر درست و به موقع از آن استفاده کنید دندان‌هایتان سالم می‌ماند و کیفیت زندگی شما در سالمندی به مراتب بهتر خواهد بود. پس از همین الان به فکر باشید!
خمیر دندان 2080 برای محافظت دندان
نتیجه‌گیری
در نهایت، باید حواس‌تان به مصرف شکر باشد و این عادت را به فرزندتان هم منتقل کنید. هر وقت شیرینی خوردید، بعدش با خمیردندان حاوی فلوراید، مسواک بزنید و مطمئن شوید غذاهای سالمی که دندان‌ها را تقویت می‌کنند هم در برنامه غذایی‌تان وجود دارد. ویزیت منظم دندانپزشکی را هم فراموش نکنید. به این ترتیب می‌توانید از زندگی شیرین لذت ببرید فقط با پوسیدگی کمتر!