مسواک زدن از پایه‌های بهداشت دهان و دندان است، اما گاهی اوقات ممکن است به جای حس تمیزی، با صحنه‌ای ناخوشایند روبرو شوید: خونریزی لثه هنگام مسواک زدن. این مسئله می‌تواند سوالات و نگرانی‌های زیادی در ذهن ایجاد کند: آیا طبیعی است؟ آیا نشانه یک بیماری جدی است؟ درمان خانگی خونریزی لثه چیست؟ در این مقاله، به تمام این پرسش‌ها پاسخ می‌دهیم و کمک می‌کنیم تا با آگاهی بیشتر، سلامت لثه‌هایتان را حفظ کنید. در ادامه با ۲۰۸۰ همراه باشید.
خونریزی لثه هنگام مسواک زدن چرا اتفاق می‌افتد؟
بسیاری از افراد فکر می‌کنند خونریزی لثه هنگام مسواک زدن نشانه فشار زیاد یا نوع مسواک است، اما ماجرا فراتر از این است. لثه‌ها به شدت به وضعیت بهداشت دهان و کمبود برخی مواد مغذی حساسند. دلایل خونریزی لثه هنگام مسواک زدن متفاوت است اما شایع‌ترین دلایل خونریزی لثه عبارت‌اند از:
- التهاب لثه (ژنژیویت)
- تجمع پلاک و جرم
- استفاده از مسواک سخت یا روش نادرست مسواک زدن
- بیماری‌های زمینه‌ای مانند دیابت
- کمبود ویتامین‌ها
خونریزی لثه هنگام مسواک زدن به نوعی پیام بدن برای هشدار درباره یک مشکل در دهان شماست. نادیده گرفتن این نشانه‌ها می‌تواند در دراز مدت منجر به تحلیل لثه و حتی از دست دادن دندان شود، اما نگران نباشید اگر دیدید دچار خونریزی شدید ادامه این مطلب را بخوانید تا راه درمان و پیشگیری را بدانید.
علل خونریزی لثه در هنگام مسواک زدن
علت خونریزی لثه در اول صبح چیست؟
از سوالات پرتکرار در مطب‌های دندان‌پزشکی این است: علت خونریزی لثه در اول صبح چیست؟ بسیاری از افراد گزارش می‌دهند که پس از بیدار شدن و مسواک زدن، لثه‌هایشان دچار خونریزی می‌شود و این اتفاق آن‌ها را بسیار آزار می‌دهد. علت این خونریزی می‌تواند مشکلاتی ناشی از خشکی دهان و افزایش باکتری در دهان باشد که کم کم تشکیل جرم و تارتار می‌دهند.
اگر در شب مسواک نمی‌زنید به احتمال هنگام صبح دچار خونریزی لثه شوید چون باکتری‌ها در شب در حال فعالیت هستند. البته تغییرات هورمونی نیز می‌تواند علت خونریزی لثه در اول صبح باشد مخصوصا در زنان باردار این اتفاق رایج است. به هر حال، اگر هر روز صبح با این مشکل مواجه می‌شوید، لازم است روتین بهداشتی دهان‌تان را بازبینی کنید و روش جدیدی را پی بگیرید.
علت خونریزی لثه هنگام مسواک زدن در کودکان چیست؟
کودکان هم ممکن است با مشکل خونریزی لثه هنگام مسواک مواجه شوند. اما علت خونریزی لثه هنگام مسواک زدن در کودکان کمی متفاوت از بزرگسالان است. مهمترین دلایل خونریزی لثه در کودکان شامل موارد زیر می‌شود:
- عدم آموزش صحیح روش مسواک زدن
- استفاده از مسواک بزرگسالان یا مسواک با الیاف سخت
- التهاب لثه ناشی از تغذیه ناسالم یا مصرف زیاد شیرینی
- افتادن دندان‌های شیری یا درآمدن دندان‌های دائمی
- کمبود ویتامین C یا ویتامین K
درمان در کودکان معمولاً ساده‌تر است و با تنظیم مسواک مناسب، اصلاح تغذیه و آموزش صحیح مسواک زدن می‌توان مشکل را برطرف کرد. در صورت ادامه‌دار بودن خونریزی، حتماً باید به دندانپزشک اطفال مراجعه شود.
خونریزی لثه هنگام مسواک زدن نشانه کمبود کدام ویتامین است؟
از مهمترین دلایل خونریزی لثه کمبود ویتامین‌هاست. بدن برای حفظ سلامت بافت‌ها، از جمله لثه‌ها، به ویتامین‌های متعددی نیاز دارد. حالا سوال این است: خونریزی لثه هنگام مسواک زدن نشانه کمبود کدام ویتامین است؟
- ویتامین C: تقویت‌کننده بافت همبند و ضدالتهاب. کمبود آن منجر به خونریزی لثه و حتی بیماری اسکوروی می‌شود.
- ویتامین K: نقش کلیدی در انعقاد خون دارد. کمبود آن باعث خونریزی‌های غیرطبیعی از جمله در لثه‌ها می‌شود.
- ویتامین D: در جذب کلسیم و تقویت سیستم ایمنی نقش دارد. کمبود آن به طور غیرمستقیم باعث التهاب و خونریزی لثه می‌شود.
در بسیاری از موارد، با یک آزمایش خون ساده می‌توان این کمبودها را تشخیص داد و با مکمل‌های خوراکی یا تغییر رژیم غذایی آن‌ها را جبران کرد.
راهکارهای عملی درمان خونریزی لثه هنگام مسواک زدن
اگر شما هم با این مشکل دست و پنجه نرم می‌کنید، خوشبختانه خبر خوب این است که راهکارهایی ساده و مؤثر برای درمان خونریزی لثه هنگام مسواک زدن وجود دارد که می‌توانید با انجام آن از این مهم جلوگیری کنید. برای مثال روش صحیح مسواک زدن را یاد بگیرید و از مسواک نرم و خوب یا بسیار نرم استفاده کنید. حرکات دایره‌ای ملایم به جای فشار دادن مستقیم توصیه می‌شود. برخی از تکه‌های غذا میان دندان‌ها می‌ماند، پس برای از بین بردن آن‌ها نخ دندان را فراموش نکنید. مصرف میوه‌ها و سبزیجات و مواد غذایی که حاوی ویتامین C، ویتامین D و ویتامین K است را در رژیم غذایی خود قرار دهید. نکته دیگر این است که باید عوامل اصلی التهاب لثه را از بین ببرید که می‌توان با خمیر دندان خوب و دهانشویه این کار را انجام داد.
راهکارهای عملی درمان خونریزی لثه به صورت خلاصه:
- یادگیری روش صحیح مسواک زدن
- کشیدن نخ دندان
- مصرف مواد غذایی غنی از ویتامین
- استفاده از دهانشویه و بهترین خمیر دندان
چرا هنگام مسواک زدن از لثه خون می‌آید؟
آیا درمان خانگی خونریزی لثه ممکن است؟
در کنار درمان‌های حرفه‌ای، استفاده از درمان خانگی خونریزی لثه نیز می‌تواند مؤثر باشد، مخصوصا زمانی که نمی‌توانید به دندانپزشک مراجعه کنید، اما باید بدانید که اگر خونریزی هنگام مسواک زدن برای دفعات متعدد تکرار شد حتما باید به دندانپزشک مراجعه کنید. موارد زیر به عنوان درمان خانگی موثر هستند:
شست‌وشو با آب نمک گرم: به عنوان یک ضدعفونی‌کننده طبیعی عمل می‌کند و التهاب را کاهش می‌دهد.
استفاده از روغن نارگیل یا روغن کنجد برای “اویل پولینگ”: قرقره کردن این روغن‌ها به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه در دهان به کاهش باکتری‌ها کمک می‌کند.
ژل آلوئه‌ورا: خواص ضدالتهابی آن برای تسکین لثه‌ها عالی است.
چای سبز: نوشیدن روزانه آن یا حتی استفاده از دم‌کرده سرد برای شست‌وشوی دهان باعث کاهش التهاب لثه می‌شود.
آیا خونریزی لثه حین مسواک زدن نگران‌کننده است؟
سوال مهمی که اغلب پرسیده می‌شود این است: آیا خونریزی لثه حین مسواک زدن نگران کننده است؟ پاسخ کوتاه این است: بله، اما بسته به شرایط. اگر این اتفاق گه‌گاه رخ دهد و با رعایت بهداشت برطرف شود، جای نگرانی زیادی ندارد. در برخی موارد، خونریزی مداوم لثه می‌تواند نشانه‌ای از بیماری‌های زمینه‌ای یا حتی اختلالات خونی باشد که نیاز به بررسی جدی دارد پس در موارد زیر لازم است به پزشک مراجعه کنید، در غیر این صورت از روش های درمانی که در بالا گفته شده است استفاده کنید:
- تکرار مداوم خونریزی در هر بار مسواک زدن
- تورم یا بوی بد دهان همراه با خونریزی
- تحلیل رفتن لثه یا لق شدن دندان‌ها
- سابقه بیماری‌هایی مانند دیابت یا مشکلات انعقادی
جمع بندی
دیدن خون هنگام مسواک زدن شاید یک تجربه ناخوشایند و وحشتناک باشد و شما با دیدن آن نگران شوید و بترسید، اما باید بگوییم اگر بهداشت دهان و دندانتان را به خوبی رعایت نکنید، خونریزی هنگام مسواک زدن یک اتفاق شایع است پس نگران نباشید، اما اگر این اتفاق مداوم تکرار می‌شود حتما به دندانپزشک مراجعه کنید تا علت آن به سرعت مشخص شود و تحت درمان قرار بگیرید. با استفاده از بهترین خمیر دندان و یک مسواک خوب برای دندان می‌توانید ۹۰ درصد بیماری های رایج دهان را کامل از بین ببرید.