رژیم‌های متنوع، و ترفندهای مختلف برای لاغری. از بیشترین موضوعاتی‌ست که امروزه معمولا در هر جمعی می‌شنویم. رژیم کتوژنیک از آن دسته رژیم‌هایی است که از نوجوان تا بزرگسال به آن روی آوردند. رژیم کتوژنیک، با تمرکز بر روی چربی‌های سالم و حذف کربوهیدرات‌ها و قندها کمک می‌کند تا لاغر شوید. ان یک عامل مثبت برای حذف باکتری های دهان و خداحافظی با پوسیدگی دندان است، اما این تمام ماجرا نیست. رژیم کتو تاثیرات مختلفی بر روی سلامت دهان دارد که می‌خواهیم بررسی کنیم، پس با ۲۰۸۰ همراه باشید.
رژیم کتوژنیک چیست؟
رژیم کتو یک برنامه غذایی پرچرب اما کم کربوهیدرات است که برای کاهش وزن افراد به کار می‌رود. به عبارت دیگر، رژیم کتوژنیک از چربی به عنوان منبع اصلی انرژی بهره می‌برد و کربوهیدرات و قندها در این رژیم به طور کامل حذف می‌شوند. پروتئین و چربی‌های سالم، بخش اصلی رژیم کتو یا همان کتوژنیک هستند. جالب است بدانید که با تغییر منبع اصلی انرژی به چربی‌های سالم، چربی‌سوزی و کاهش وزن بیشتر از قبل می‌شود و حتی قند خون را نیز کنترل می‌کند.
رژیم کتو چیه؟
رژیم کتوژنیک چه رابطه‌ای با سلامت دهان و دندان دارد؟
رژیم کتوژنیک و رابطه‌ی آن با دهان، یک رابطه‌ی دوگانه‌ی جذاب است. با رژیم کتوژنیک خواسته یا ناخواسته تغییرات بزرگی را در بدن خود ایجاد می‌کنید. این تغییرات، تاثیر خود را بر روی سلامت دهان نیز می‌گذارد که می‌تواند مفید یا مضر واقع شود. رژیم کتوژنیک به دلیل حذف کربوهیدرات‌ها و قندها، مزایای بزرگی را در اختیار فرد قرار می‌دهد. مثلا، دیگر خبری از باکتری‌ها، التهاب لثه، و پوسیدگی دندان نیست. اما از طرفی، این مزایا بدون عاقبت نیست. در ادامه، به تاثیرات مختلف رژیم کتوژنیک، فواید، مزایا، و راهکارها خواهیم پرداخت؛ تا بیشتر درباره‌ی رژیم کتوژنیک و سلامت دهان بدانید.
بیشتر بخوانید: برای تقویت دندان چه بخوریم؟
آیا رژیم کتو خوبه؟
این رژیم غذایی، عموما برای چربی‌سوزی و لاغری مورد استفاده قرار می‌گیرد. با رژیم کتوژنیک افزایش چربی‌سوزی به اوج خود می‌رسد. از طرفی خطر ابتلا به دیابت را برای شما کاملا بی‌معنا خواهد کرد. با بهبود سطح قند خون، تاثیر بر سلامت قلب، و کاهش فشار خون، این رژیم غذایی شبیه به یک معجزه می‌ماند، به طوری که پروتئین و چربی‌های سالم طبیعی جایگزین مواد مضر خواهد شد. پس به طور کلی، رژیم کتوژنیک برای بدن مفید است. رژیم کتو سلامت عمومی و سلامت دهان را به طور مستقیم و غیرمستفیم تحت تاثیر قرار می‌دهد و به سمت سلامتی سوق می‌دهد.
کاهش پوسیدگی دندان
اولین تاثیر مثبت رژیم کتو، حذف باکتری‌های پوسیدگی دندان است که با مصرف قند، اسید تخریب کننده‌ی مینای دندان را تولید می‌کردند. در رژیم کتوژنیک، تولید اسید به طور چشم‌گیری کاهش یافته و خطر پوسیدگی دندان بسیار کمتر است.
کاهش تشکیل پلاک‌های دندانی
قند از عوامل تسریع‌کننده تشکیل پلاک و چسبندگی بالای پلاک است. حذف قند و کربوهیدرات از رژیم غذایی، باعث می‌شود تا دندان تمیزتر باقی بماند و سرعت تشکیل پلاک کمتر شود.
بهبود سلامت لثه
بهبود لثه و کاهش التهاب لثه از اثرات مثبت دیگر رژیم کتوژنیک است. رژیم کتوژنیک با کاهش التهاب عمومی بدن و همچنین کاهش التهاب لثه، سلامت لثه را کنترل و بهبود می‌بخشد.
معایب رژیم کتوژنیک چیست؟
اگر بخواهیم، به معایب رژیم کتوژنیک برای سلامت دهان بپردازیم، لیست ما چندان هم خالی نخواهد بود. رژیم کتوژنیک را با بوی بد کتو می‌شناسند، که معمولا تند و مشمئزکننده است. بوی بد دهان، در رژیم کتو که با عنوان بو کتو یا نفس کتو نیز شناخته می‌شود، کاملا طبیعی است. چرا که پس از جایگزینی چربی به جای گلوکز (قند) استون در کبد تولید می‌شود که بوی بدی دارد. این بو شبیه به لاک پاک‌کن، فلز یا یک میوه گندیده است و ممکن است اطرافیانتان یا حتی خودتان را نیز آزار دهد.
از دیگر موارد معایب رژیم کتو برای دهان، خشکی دهان است. با کاهش تولید بزاق و کم‌آبی بدن، یک محیط ایده‌آل برای باکتری‌ها به وجود می‌آید که می‌تواند در بلند مدت آسیب‌های جدی به دهان بزند، چرا که بزاق نقش مهمی در سلامت دهان و دندان‌ها دارد.
بوی کتو از چیست؟
چرا در رژیم کتو بوی دهان بد می‌شود؟
دلیل تولید بوی بد و ناخوشایند در دهان، به دلیل مکانسیم اصلی رژیم کتوژنیک است. با کاهش مصرف کربوهیدرات‌ها، بدن وارد حالتی به اسم حالت کتوز می‌کند که چربی‌ها در این حالت تجزیه می‌شوند. سپس با تولید مولکول‌هایی به اسم کتون، منبع اصلی انرژی بدن و مغز تامین می‌شود که یکی از این کتون‌ها را با نام استون می‌شناسیم. ترکیبی که بدن این ماده را از طریق تنفس و ادرار از بدن خارج می‌کند. بنابراین، دفع استون از طریق ریه‌ها باعث ایجاد بوی بسیار ناخوشایندی می‌شود.
بیشتر بخوانید: برای سفیدی دندان چه بخوریم؟
چگونه از بوی کتو جلوگیری کنیم؟
بوی کتو را می‌توان با چند راهکار ساده کنترل کرد. از آنجایی که تقریبا هیچ راه‌حلی برای جلوگیری از این بوی بد نداریم، تنها می‌توانیم با چند قدم حداقل آن‌را کنترل کنیم. نوشیدن آب زیاد، یکی از راه‌هایی است که بدن کتون را از طریق ادرار دفع خواهد کرد. به علاوه، دیگر دچار خشکی دهان نیز نخواهید شد که خود عامل بزرگ بوی بد دهان است. استفاده از الکترولیت‌های بدون قند، برای حفظ رطوبت و تعادل بدن تاثیرگذار است. کنترل روتین همیشگی بهداشت دهان و دندان‌ها مثل مسواک زدن و تمیز نگه داشتن محیط دهان، نیز در از بین بردن بوی بد کتو یا نفس کتو موثر است.
همچنین می‌توانید یک خمیر دندان خوب برای بوی بد دهان تهیه کنید و همیشه با آن مسواک بزنید. جویدن آدامس‌های بدون قند با عصاره نعنا یا اکالیپتوس نیز بسیار مفید است.
در رژیم کتوژنیک، دهان چه کمبودهایی دارد؟
در رژیم کتوژنیک دهان دچار کمبود برخی از مواد معدنی و ویتامین‌ها می‌شود. کمبودی که قابل کنترل بوده و مشکل خاص و بزرگی برای شما ایجاد نخواهد کرد. کلسیم و ویتامین D از جمله موادی هستند که نبود آن‌ها می‌تواند بر سلامت دهان نقش داشته باشد. چرا که کمبود آن‌ها باعث پوکی استخوان، لق شدن دندان‌ها، حساسیت دندان و ضعف مینای دندان می‌شود. مصرف لبنیات، مکمل کلسیم، و نوشیدن آب بیشتر برای حفظ این مواد معدنی توصیه می‌گردد.
بیشتر بخوانید: شکر با دندان شما چیکار می‌کند؟
کنترل سلامت دهان در رژیم کتوژنیک چگونه است؟
کنترل سلامت دهان حتی در رژیم کتوژنیک یا خصوصا در رژیم کتوژنیک ضروری است. مسواک زدن منظم، تمیز کردن زبان، استفاده از نخ دندان، و استفاده از دهانشویه‌های بدون الکل از جمله مواردی است که باید در این دوره رعایت شود. جویدن آدامس بدون قند و تعدیل پروتئین نیز از دیگر پیشنهاداتی است که می‌توان برای کنترل سلامت دهان، در رژیم کتوژنیک استفاده کرد. بهتر است هر شش ماه یکبار به دندان‌پزشک خود مراجه کنید تا بررسی‌های دوره‌ای از دهان شما تکمیل گردد.
کنترل سلامت دهان در رژیم کتو مهم است.
در نهایت
رژیم کتوژنیک را باید به شمشیر دو لبه تشبیه کرد. این رژیم غذایی با حذف قندها که عامل اصلی پوسیدگی و التهاب لثه هستند، لبخندی زیباتر را برای شما به همراه دارد. اما از طرفی که بوی بد کتو و خشکی دهان نیز از مشکلات مهمی هستند که در نتیجه رژیم کتوژنیک پدیدار می‌شوند و نمی‌توان آن‌ها را نادیده گرفت. پس، پیروی از رژیم کتوژنیک کاملا به خود فرد بستگی دارد.