طبق آمار موسسه ملی تحقیقات دندان و جمجمه آمریکا، ۲۷ درصد از سالمندان بالای ۶۵ سال تمام دندان‌های خود را از دست داده‌اند. شعار ۲۰۸۰ ۲۰ دندان سالم در هشتاد سالگی است، پس نتیجه این تحقیقات شاید در ابتدا دلهره‌آور به نظر برسد، اما خبر خوب این است که کاملا می‌توان از آن پیشگیری کرد، پس ما شعار الکی نمی‌دهیم. در ادامه با ۲۰۸۰ هراه باشید تا با روش‌های پیشگیری، عوامل خطر و علائم بی‌دندانی آشنا شوید.
بی‌دندانی (Edentulism) چیست و آیا درمان دارد؟
همه ما خاطره لق شدن دندان‌هایمان در کودکی را به یاد داریم. هیجان و شوک اولین دندان لق، انتظار چند روزه برای افتادنش و دلهره که بعد از آن چه می‌شود، شاید پدر و مادرتان درباره پری دندان با شما حرف زده باشند و بگویند دندان شما را با خود برده است. افتادن دندان شیری و پوسیدگی دندان کودک یک امر طبیعی است، اما در بزرگسالی مسئله کمی متفاوت است چون دندان دیگری جایش رشد نمی‌کند و شاید نیاز به درمان‌های سختی مانند عصب‌کشی داشته باشیم.
بی دندانی چیست؟
شاید تیتر را خوانده باشید و از خود بپرسید: بی‌دندانی دقیقاً چیست؟ و آیا راه درمان دائمی دارد؟ راهش مشخص است، وقتی بی‌دندانی اتفاق می‌افتد، از دست رفتن دندان‌ها برگشت‌ناپذیر است و تنها راه درمان آن جایگزینی دندان‌هاست. پس در واقع، راهی برای درمان قطعی وجود ندارد، اما این موضوع به معنای نابودی کیفیت زندگی شما نیست. با وجود گزینه‌های مختلف مانند ایمپلنت یا کامپوزیت و دیگر راه‌های درمانی، می‌توانید دوباره با اعتمادبه‌نفس لبخند بزنید و حتی در سالمندی هم بدرخشید. پیشنهاد ما این است که برای انتخاب بهترین روش جایگزینی، حتماً با دندانپزشک مشورت کنید.
عوامل بی‌دندانی در سالمندی چیست؟
عوامل متعددی با از دست دادن کامل دندان‌ها در ارتباط هستند. بیشتر این عوامل به بیماری‌های لثه (پریودنتال) برمی‌گردند و همانطور که می‌دانید، بیماری لثه از اصلی‌ترین دلایل از دست دادن دندان است. بنابراین، اگر در معرض بیماری لثه هستید، در مسیر بی‌دندانی قرار دارید پس بیایید مهمترین عوامل خطر ادنتالیسم را بررسی کنیم.
مهمترین عوامل خطر عبارت‌اند از:
افزایش سن
طبق گزارش آکادمی پریودنتولوژی آمریکا، بیش از ۷۰٪ افراد بالای ۶۵ سال نوعی بیماری لثه دارند. دلیل اصلی هم ضعف در رعایت بهداشت دهان، دسترسی نداشتن به خدمات پیشگیری یا هزینه‌های بالای دندانپزشکی به دلیل نداشتن بیمه است. در ایران نیز مردم با همین مشکل روبرو هستند و بیشتر سالمندان رو به دندان مصنوعی می‌آورند.
سیگار کشیدن
اگر سیگاری هستید (یا در گذشته بودید)، احتمال از دست دادن دندان و آسیب به لثه‌هایتان بسیار بیشتر است. سیگار توانایی بدن برای ترمیم را کاهش می‌دهد، خطر بیماری لثه را بالا می‌برد و از جدی‌ترین عوامل خطر بی‌دندانی محسوب می‌شود. پس بهتر است هر چه سریعتر به فکر ترک یا کم کردن کشیدن سیگار بیافتید. سیگار دندان شما را نیز زرد می‌کند.
دیابت
انجمن دندانپزشکی آمریکا می‌گوید حدود ۲۲٪ افراد مبتلا به دیابت، بیماری لثه دارند. دیابت توانایی بدن در بهبود زخم‌ها را کند کرده و مقاومت در برابر عفونت‌ها را کاهش می‌دهد. همین موضوع احتمال بیماری لثه و از دست دادن دندان را افزایش می‌دهد. افرادی که دیابت دارند باید بیشتر به فکر سلامت دندان و لثه خود باشند تا در سالمندی دندان‌های سالم داشته باشند.
عوامل بی دندانی چیست؟
ژنتیک
ژنتیک به تنهایی نقش چندانی ندارد، اما در ترکیب با عوامل محیطی مثل سیگار یا دیابت، می‌تواند وضعیت لثه و دندان‌ها را بدتر کند. اگر در خانواده‌تان برخی بیماری‌های ارثی وجود دارد حتما بیماری‌های مربوط به دهان و دندان را هم چک کنید!
استرس
استرس برای تمامی اعضای بدن بد است. استرس بدن را از کار می‌اندازد و برای دهان ممکن است باعث دندان‌قروچه شود که نتیجه آن شکستن یا ساییدگی دندان‌هاست. از این رو، سعی کنید در موقعیت‌های کم استرس باشید یا یوگا و مدیتیشن را در دستور کارتان قرار دهید. هر چقدر استرس شما کم باشد، سلامت‌تر خواهید بود.
داروها
برخی داروها خشکی دهان ایجاد می‌کنند و باعث ترشح بزاق کمتری می‌شوند. بزاق دهان یکی از عوامل دفاعی مهم دهان است. بعضی داروها نیز احتمال خونریزی لثه را بالا می‌برند. اگر لثه‌های حساسی دارید قبل از نوشتن نسخه حتما به پزشک خود اطلاع دهید و با او مشورت کنید.
رژیم غذایی
خوراکی‌های چسبنده و شیرین هم دشمن دندان‌ها هستند و احتمال پوسیدگی و از دست دادن دندان را افزایش می‌دهند. حذف شکر، نوشیدنی گازدار، آبمیوه‌های صنعتی از رژیم غذایی روزانه باعث می‌شود تا لبخند زیبای خود را در سالمندی نیز حفظ کنید.
آیا می‌توان ۲۰ دندان سالم در سالمندی داشت؟
بله! پیشگیری از بی‌دندانی یعنی ایجاد عادت‌های روزانه سالم که سلامت دهان را تقویت کنند. مراجعه منظم به دندانپزشک به شما کمک می‌کند عوامل خطر را کاهش دهید. این مراجعه‌ها را مانند یک برنامه ورزشی برای قلب در نظر بگیرید: همانطور که ورزش خطر بیماری قلبی ارثی را کم می‌کند، مراقبت منظم دندانپزشکی هم خطر بی‌دندانی یا ادنتالیسم را کاهش می‌دهد.
توصیه‌های ۲۰۸۰ به سالمندان برای داشتن ۲۰ دندان سالم
حالا وقت آن است عادات خوب را به روتین زندگی تبدیل کنید. اگر دندانتان افتاد، شکست یا مجبور شدید آن را بکشید، حتما یادتان باشد که سریعا به فکر درمان باشید، چون اگر از وقتش بگذرت استخوان‌های فک تحلیل می‌روند و دیگر توانایی کاشت دندان ندارند یا همان ایمپلنت را ندارند. اگر استخوان فک تحلیل برود، باید درمان‌های دیگری مانند پیوند استخوان از لگن یا جاهای دیگر بدن شوید که به دردسرش نمی‌ارزد. پس بیایید قبل از اینگه دیر شود با ۲ بار مسواک زدن در روز بهداشت دندان را تا حد بالایی افزایش دهیم.
بی دندانی در سالمندی | خمیر دندان مکس وایت ۲۰۸۰
اگر دچار تنبلی نشوید و فکر نکنید با ۲ باز مسواک زدن همه چیز عالی است، بهتر است یک بار در روز بین دندان‌ها را با نخ دندان تمیز کنید، در پایان، از دهانشویه برای از بین بردن باقی‌مانده باکتری‌ها استفاده کنید. با رعایت این عادات ساده و کنترل عوامل خطر، در واقع دارید به‌طور مستقیم با بی‌دندانی در سالمندی مبارزه می‌کنید!
جمع بندی
داشتن ۲۰ دندان سالم در ۸۰ سالگی تنها یک شعار نیست، بلکه یک تضمین است. مسواک ۲۰۸۰ و خمیر دندان ۲۰۸۰ با فرمولاسیون به‌روز خود با بهترین مواد اولیه تولید شدند تا بتوانید در طول مبارزه با دندانی با سلاحی خوب به جنگ باکتری‌ها و عوامل بی دندانی بروید. همانطور که می‌دانید با شمشیر نمی‌شود به جنگ تفنگ رفت!